Wat is de legitieme portie?
Het deel waar een onterfd kind nog altijd aanspraak op kan maken heet de legitieme portie, vroeger noemden we dit ook wel het kindsdeel. Dit zijn geen spullen, maar is altijd geld. Dit is de helft van het bedrag dat het kind zou krijgen als er geen testament zou zijn. Als kind moet je dit deel wel zelf opeisen.
1. Geldbedrag vaststellen
De simpelste manier om onterving te voorkomen is om het kind in het testament een geldbedrag na te laten ter grootte van de helft van het erfdeel. Op deze manier krijgt het kind net zoveel als wanneer hij/zij een beroep zou doen op zijn/haar legitieme portie. Dit komt vriendelijker over en dit kan niet worden aangevochten, omdat het kind krijgt waar hij wettelijk recht op heeft. Een ander groot voordeel is dat hier geen discussies over de waarde van bezittingen van de erfenis uit voortvloeien.
2. Maak je vermogen op
Een andere manier is om je vermogen zoveel mogelijk op te maken. Denk aan de verre reis die je altijd nog wilde maken of ga elke week luxe dineren. Welke wens je ook hebt: doe het! Op deze manier geniet je ondertussen nog van je eigen geld en blijft er minder geld over om te erven. Want als er niets te erven valt, dan is onterving ook niet nodig. Maar let op: er zit wel een moeilijkheidsfactor in dit verhaal. Een huis of ander vastgoed blijft wel deel van de erfenis. Als je je geld dus in een huis steekt, dan hoort dit bij de nalatenschap en komt het uiteindelijk ook nog bij je kind terecht.
3. Trouw in gemeenschap van goederen
De legitieme portie kan worden verkleind door in gemeenschap van goederen te trouwen. Dit is vooral interessant als je veel vermogen bezit. Je vermindert hierdoor de erfenis, omdat de partner automatisch de helft van het vermogen krijgt. Het kind kan de legitieme portie opeisen, maar deze is nu een stuk minder groot.
4. Bewindvoerder aanstellen
Stel jouw kind kan niet goed met geld omgaan, bijvoorbeeld omdat hij/zij verslaafd is. Schakel dan een bewindvoerder in, die je in het testament benoemt als beheerder van het erfdeel. Hiermee voorkom je dat het geld wordt gebruikt voor de verslaving of eventuele schulden. Als het kind het bewind accepteert, dan beheert de bewindvoerder het hele erfdeel. Na vijf jaar kan het kind het bewind door de rechter laten beëindigen, als het kind kan aantonen dat hij/zij in staat is om zijn eigen vermogen zelf te beheren.
5. Neem een legaat op in het testament
Als je kind onder bewind staat, dan beslist de bewindvoerder voor hen over de verdeling van de erfenis. Over deze beslissingen moet de bewindvoerder verantwoording afleggen tegenover de kantonrechter. Dit betekent dat de kantonrechter ook een stem heeft in besluiten over de afwikkeling van de erfenis. Om dit te voorkomen kun je een legaat toekennen van een bedrag ter grootte van zijn/haar legitieme deel. Wil je meer informatie over bewind? Neem eens kijkje bij onze partner Koskea.
6. Verbind voorwaarden aan het erfdeel
In een testament kun je voorwaarden aan het erfdeel van je kind verbinden, zoals bijvoorbeeld dat de erfenis bij overlijden van het kind naar een goed doel gaat en iet naar de partner van het kind. Je kunt ook bepalen dat het kind eerst zijn/haar eigen vermogen moet opmaken, voordat het erfdeel gebruikt mag worden. Dit wordt een tweetrapsmaking of tweetrapsraket genoemd. Je houdt dan zeggenschap over je erfenis die aan jouw kind toekomt.
Wat moet je niet doen?
Mocht je denken dat schenken ook een mogelijkheid is om je vermogen te verkleinen, dan heb je het mis. Door te schenken wordt de erfenis niet verminderd. Voor de berekening van de legitieme portie worden namelijk alle schenkingen die vijf jaar voor het overlijden zijn gedaan, bij de erfenis opgeteld. De schenkingen die ouders ooit aan hun kinderen hebben gedaan, worden ook meegeteld.
Voorkom onterving, ga het gesprek aan.
We hebben nu zes alternatieven geboden voor onterving. Maar de allerbelangrijkste is: ga het gesprek aan. Leg de ruzies bij en ga samen zoeken naar een oplossing. De beste resultaten worden vaak bereikt via mediation. Een mediator begeleidt het gesprek en heeft kennis van erfrecht.
Wil je meer informatie over alternatieven voor het onterven van een kind, dan ben je altijd van harte welkom op ons kantoor. Een telefonische afspraak of een afspraak bij je thuis kan natuurlijk ook! Neem daarvoor even contact met ons op.